1گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز دانشگاه شهید چمران اهواز
2مطالعات مخازن، پردیس پژوهش و توسعه صنایع بالادستی، پژوهشگاه صنعت نفت
چکیده
ناهمسان‌گردی نشان دهنده تغییر یک یا چند خاصیت از ماده بر حسب جهت است. تعیین دقیق ناهمسان‌گردی در مطالعات ژئوفیزیک اکتشافی، ژئوفیزیک مخزن، شناسایی مسیر مناسب برای حفاری چاه و جلوگیری از بروز مشکلاتی نظیر مشکل تولید ماسه بسیار مهم است. ابزار DSI کندی امواج برشی را در دو جهت عمود بر هم، به موازات محور چاه اندازه‌گیری می‌کند. با استفاده از نگار DSI و تکنیک ریاضی چرخش آلفورد، می‌توان زون‌های ناهمسان‌گرد و همچنین جهت بیشینه تنش درجا را تعیین نمود. میزان اختلاف بیشتر میان نگار حداقل و حداکثر انرژی به خصوص در شرایطی که نگار حداقل انرژی میزان کمی داشته باشد، نشان دهنده زون‌های با ناهمسان‌گردی چشمگیر است. در این مطالعه ناهمسان‌گردی یک مخزن کربناته بررسی و جهت بیشینه تنش درجا تعیین شده است. در بازه مورد بحث زون‌های همسان‌گرد و ناهمسان‌گرد، از یکدیگر تفکیک گردید. جهت بیشنه تنش درجا حاصل از DSI در راستای E30N به دست آمد که با جهت N30E به دست آمده از FMIا(E 19 N) و بیشنه تنش در زاگرس مطابقت دارد.
Anisotropy and Maximum In-situ Stress Determination Using DSI Log
چکیده [English]
Anisotropy is defined as the variation of the properties of a medium in different directions. The accurate determination of anisotropy is very important in exploration geophysics studies, reservoir geophysics, the detection of appropriate drilling direction and the prevention of sand problems .The DSI tools measure shear waves slowness in two directions perpendicular to each other and parallel to the well axis. Anisotropic zones and the maximum in situ stress can be determined by using DSI log and mathematical method of Alford Rotation. The large difference between the maximum and minimum values, especially when the minimum energy is low, shows zones with significant anisotropy. In this study, the anisotropy of a carbonate reservoir was studied and the maximum in situ stress was determined. In the interval discussed, isotropic and anisotropic zones were separated. The maximum in situ stress from DSI has been determined to N30E direction, which is in agreement with the direction resulted from FMI (N19E) and the maximum stress in Zagros.
کلیدواژه ها [English]
DSI, Anisotropy, Alford, Stoneley waves, Maximum In-situ Stress
مراجع
[1]. Armstrong P., Ireson D., Chmela B., Dodds K., Esmersony C., Miller. D., Hornby B., Sayers C., Schoenberg. M., Leaney. S., and Lynn. H., The Promise of Elastic Anisotropy., Oilfield Review Vol. 6, No. 4, pp. 36-47, 1994.##
[2]. Winterstein D. f., “Velocity anisotropy terminology for geophysicists”, Geophysics, Vol. 55, pp. 1070-1088, 1990.##
[3]. Schlumberger, Fractured reservoir characterization using seismic anisotropy, 2003.##
4. Helbig K. and Thomsen L., “75-plus years of anisotropy in exploration and reservoir seismics: A historical reviewof concepts and methods”, Geophysics, Vol. 70, No. 9-23, 2005.##
[6]. Alford R. M., “Shear Data in the Presence of Azimuthal Anisotropy”, Dilley, Texas, 56th SEG Annual International Meeting, Houston, pp. 476-479, 1986.##
[7]. خوشبخت، ف،. ارزیابی ناهمسان‌گردی یک مخزن کربناته با استفاده از لاگ دو قطبی- برشی DSI، مجموعه مقالات سی‌امین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 1390.##
[8]. Brie A., Endo T., Hoyle D., Codazzi D., Esmersoy C., Hsu K., Denoo S., Mueller M.C., Plona T., Shenoy R., and Sinha, B., “New Directions in Sonic Logging”, Oilfield Review, Vol.4, No.1, pp. 40-55, 1998.##
[9]. Brie A., Endo T., Johnson D. L., and Pampuri F., “Quantitative formation permeability evaluation from Stoneley waves”, SPE Reservoir Eval. Eng, Vol.3, No.2, pp. 109–117, 2000.##
[10]. Esmersoy C., Kane M., Boyd A., and Denoo S., “Fracture and stress evaluation using dipole-shear anisotropy logs”, Transaction of the SPWLA 36th Annual Logging Symposium, Paris, France. 1995.##
[11]. Schlumberger Wireline and Testing, DSI Dipole Shear Sonic Imager. Houston, Texas, USA, 1995.##
ابتدای صفحه