کیفیت متفاوت بندش سیمان چاه در سازندهای زمین‌شناسی میدان-گازی خانگیران، شمال شرق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 اداره عملیات مهندسی مخازن، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق، مشهد، ایران

2 اداره مهندسی پتروفیزیک، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، تهران، ایران

3 اداره تعمیر و تکمیل، چاه‌ها، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق، مشهد، ایران

4 اداره مهندسی بهره‌برداری، شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق، مشهد، ایران

چکیده

در چاه‌های نفت و گاز، کیفیت سیمان‌بندی پشت لوله‌های جداری و آستری، نقش بسزایی در استمرار تولید ایمن و کاهش هزینه‌های ناشی از تعمیرهای احتمالی آتی چاه‌ها دارد. سیمان‌بندی مناسب، سبب جلوگیری از جریان‌های بین لایه‌ای در پشت لوله‌ها، کاهش شدت خوردگی دیواره خارجی لوله‌ها، جلوگیری از نشتی دالیزها و لبه لوله آستری، جلوگیری از حرکت آب از اعماق به سمت زون‌های مخزنی فوقانی از فضای پشت لوله‌ها و سبب جلوگیری از نشست زمین در اثر نفوذ آب از اعماق به لایه‌های سطحی زمین می‌گردد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که جدا از نحوه عملیات سیمان‌کاری و ترکیبات سیمان، خواص سنگ و سیال سازندی نیز بر کیفیت بندش سیمان تاثیرگذار است. در چاه‌های حفاری شده میدان گازی خانگیران، عمدتاً کیفیت سیمان‌بندی در زونهای خاصی از سازندهای رسوبی نامناسب است. در این تحقیق پس از اعمال زون‌بندی پتروفیزیکی بر روی سازندهای میدان خانگیران، ابتدا زون‌هایی که معمولاً کیفیت سیمان‌بندی در آنها پایین است شناسایی شدند (مانند زون 3 سازند آبدراز)؛ سپس دلایل این رویداد بررسی شد. مانند وجود تراوایی زیاد در زون 1 سازند کلات و در نهایت برخی راهکارهای پیشنهادی جهت جلوگیری از تکرار این پدیده در حفاری چاه‌های آتی ارائه گردید. مانند تغییر عمق قرارگیری پاشنه لوله‌های جداری. مهمترین زون‌های که سیمان‌بندی در آنها ضعیف است، شامل زون‌های متخلخل و تراوا و زون‌های گاز دار می‌باشند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Different Qualities of Cement Banding in Geological Formations of Khangiran Gas Field, NE Iran

نویسندگان [English]

  • Hamed Ghorbanpour yami 1
  • amir naqibi 2
  • Seyed mehdi Alaviyan 3
  • Aboozar Bahari 4
1 East Oil and Gas Production Company (EOGPC), Mashhad, Iran
2 Petroleum Engineering Department, Iranian Central Oil Fields Company (ICOFC), Mashhad, Iran
3 Technical Management Department, East Oil and Gas Production Company (EOGPC), Mashhad, Iran
4 Petroleum Engineering Department, East Oil and Gas Production Company (EOGPC), Mashhad, Iran
چکیده [English]

In oil and gas wells, the quality of cementation behind the casing and liners has a significant role in maintaining safe production and reducing costs due to possible future repairs of the wells. Proper cementing prevents interlayer flows behind the casing, reduces the severity of corrosion of the outer surface of casing, prevents leakage of the annulus and the edge of liners, prevents water movement from deep to the upper reservoir zones of the space be-hind the pipes and prevents subsidence due to the infiltration of water from deep into the surface layers of the earth. The results of this study show that apart from the method of cementing operations and cement compositions, the property of rock and fluid also affects the quality of cementation. In drilled wells of Khangiran gas field, mainly the quality of cementation in certain zones of sedimentary formations is inappropriate. In this study, after applying petrophysical zoning on the formations of Khangiran field, first the sub-zones in which the quality of cementation is usually low were identified. Such as zone3 of Abderaz Formatiom. Then, the possible reasons for this event were investigated. For example, Existence of high permeability in zone1 of kalat formation. and finally, some suggested solutions to prevent the recurrence of this phenomenon in drilling future wells were presented. Such as changing the depth of casing point. The most important zones in which cementing are weak include porous and permeable zones and gas zones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khangiran Field
  • Cementation-Casing
  • Zonation
  • Geological Formation
[1]‌‌. میرزایی ف، زمانیان ب (1395)، کتاب اصول سیمانکاری چاه‌های نفت و گاز،  انتشارات سروش هدایت، 48-33.##
[2]. قجری ع، منوریان م، مجتهدی م (1393)، طراحی و ساخت یک نمونه دوغاب سیمان بهینه به منظور جلوگیری از پدیده مهاجرت گاز از طریق دوغاب سیمان چاه‌های گازی خانگیران، دو ماهنامه پژوهش نفت، 24: 77، 148-156. ##
[3]‌. سلطانیان ح (1384)، علل مهاجرت گاز در داخل دوغاب سیمان و راه‌های درمان آن، دو ماهنامه پژوهش نفت، 15: 51، 45-53،.##
[4]‌‌. سایت شرکت نمودارگیری شلمبرژر، www.slb.com. ##
[5]. Smith D k (1990) API oilwell cementing practices, SPE Book, SPE Monograph Series, 4, doi.org/10.4043/6210-MS. ##
[6]. William E, Jackson (2001) Casing and Cementing, Book, Publication by PETEX, University of Austin, Texas. ##
[7]‌‌. شادی‌زاده س، صالحی م ح، جعفری آذر ا، علی محمدی ع (1387) بررسی دلایل بروز مشکل نشت از جداری‌ها و آستری‌های نصب شده در لایه‌های کلیدی سازند پرفشار گچساران در میادین کوپال و مارون، اولین کنگره ملی صنعت حفاری، doi:NIDIC01-003##
[8]. افشار حرب ع (1373) کتاب زمین‌شناسی ایران: زمین‌شناسی کپه داغ، انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور. ##
[9]. Kavoosi M A, Lasemi Y, Sherkati S, Mosavi-Harami R (2009) Facies analysis and depositional sequences of the upper jurassic mozduran formation a carbonate reservoir in the kopet dagh basin, NE IRAN, Journal of Petroleum Geology, 32, 3: 235-260, doi.org/10.1111/j.1747-5457.2009.00446. x. ##
[10]. شرکت نفتکاو (1389) مطالعه بروز رسانی میدان خانگیران و شرکت نفت کیش(1399)، مطالعه بروز رسانی میدان خانگیران. ##
[11]‌‌. مطیعی ه (1399) چارت چینه‌شناسی کپه داغ. ##
[12]‌‌. انجمن زمین‌شناسی ایران (1374) مچارت زمین‌شناسی ایران. ##
‌[13]. قربانپور ح (1396) گزارش زونبندی پتروفیزیکی سازند شوریجه در میدان گازی خانگیران، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق. ##
[14]‌‌. میرزایی ف، رجبی م (1395) کتاب ارزیابی نمودارهای بندش سیمان، انتشارات سروش هدایت. ##
[15]‌‌. قربانپور ح (1398) ارزیابی بهتر نواحی تولیدی در میدان گازی خانگیران با استفاده از مقایسه نمودار قطر سنج و اشعه گامای طبیعی سنگ برداشت شده در حین حفاری و پس از بهره‌برداری از چاه. مقاله، ماهنامه اکتشاف و تولید، شماره 169، JR_EKTESHAF-1398-169_003.. ##
[16]‌‌. فیروزیان م (1391) بایواستراتیگرافی بخش تحتانی سازند خانگیران بر مبنای برش الگو، روستای یاقل، شمال شهر درگز، غرب حوضه کپه داغ، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. ##
[17]‌‌. بهاری ا (1400) آستری‌های شکاف دار/مشبک شده و بررسی کاربرد احتمالی آنها در دو میدان گازی ایران، مقاله، ماهنامه اکتشاف و تولید، 1400: 190، 20.1001.1.25381652.1400.1400.190.4.7،##
[18]‌‌. رحمن م، نوری‌زادگان ه (1393) کتاب طراحی رشته لوله‌های درون چاهی نفت و گاز و اتصالات آن، شرکت ملی نفت، مدیریت توسعه منابع انسانی. ##