بررسی عوامل کنترل‌کننده کیفیت مخزنی و معرفی واحدهای جریانی سازند فهلیان در یکی از میادین نفتی دشت آبادان، جنوب غرب ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، ایران

2 واحد زمین‌شناسی، پژوهشکده علوم زمین، پردیس توسعه صنایع بالادستی نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

چکیده

سازند فهلیان (کرتاسه آغازین) از مخازن مهم نفتی در بسیاری از میادین حوضه زاگرس به‌ویژه فروافتادگی دزفول و دشت آبادان محسوب می‌شود. به منظور بررسی ویژّگی‌های رخساره‌ای، محیط رسوبی و کیفیت مخزنی این سازند در یک چاه از یکی از میدان‌های واقع در دشت آبادان، نتایج مطالعات پتروگرافی مقاطع نازک میکروسکوپی، آنالیز معمول مغزه (تخلخل- تراوایی) و نمودارهای پتروفیزیکی تلفیق شده است. آنالیز رخساره‌ای منجر به شناسایی 9 ریزرخساره در توالی کربناته و 2 پتروفاسیس در بخش کربناته- آواری توالی مورد مطالعه گردید. ریزرخساره‌های کربناته در زیرمحیط‌های لاگون و شول، درحالی‌که پتروفاسیس‌های مرتبط با بخش کربناته- آواری در زیر محیط پهنه جزر و مدی تفسیر شده‌اند. براساس شواهد به‌دست آمده در این مطالعه و مقایسه با نتایج مطالعات گذشته، می‌توان پیشنهاد نمود که سازند فهلیان در بخش کم‌عمق یک سکوی رمپ کربناته همشیب نهشته شده است. بررسی‌های پتروگرافی نشان می‌دهد که دیاژنز تأثیر عمده‌ای به‌صورت مثبت و منفی در سازند فهلیان داشته و به‌میزان عمده‌ای توزیع سیستم منافذ را کنترل نموده است. روش پتروفیزیکی لورنز اصلاح‌شده بر مبنای چینه‌نگاری جهت تعیین واحدهای جریانی استفاده گردید. نتایج نشان داد که این روش به‌خوبی ارتباط رخساره‌ها و فرآیندهای دیاژنزی را با واحدهای جریانی مختلف نشان می‌دهد و می‌تواند به‌طور مؤثر در واحد‌بندی مخزن استفاده گردد. براساس روش لورنز اصلاح‌شده، 10 واحد جریانی شامل 4 واحد مخزنی (2 واحد سرعت و 2 واحد معمولی)، 3 واحد جریانی آشفته، 2 واحد جریانی سدی و 1 واحد جریانی حد واسط مخزنی/ بافلی شناسایی شد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Factors Controlling Reservoir Quality and Introducing Flow Units of the Fahliyan Formation in One of the oilfield in the Abadan Plain, the Southwest of Iran

نویسندگان [English]

  • Amir Kazemi 1
  • Mَohammad Ali Salehi 1
  • Hamid Reza Pakzad 1
  • Javad Honarmand 2
  • Navab Khodaei 2
1 Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Isfahan, Iran
2 Petroleum Geology Department, Research and Development in Upstream Petroleum Industry, Research Institute of Petroleum Industry (RIPI), Tehran, Iran
چکیده [English]

The Fahliyan Formation (Early Cretaceous) forms one of the main oil reservoir rocks in many oilfields in the Zagros specifically in the Dezful Embayment and Abadan Plain. For investigation of facies characteristics, depositional environment, diagenetic overprints and reservoir quality of this formation in one of the wells of an oilfield located in Abadan Plain province, the results of geological and petrophysical data including petrographic studies of thin sections, conventional core analysis and well logs were integrated. Facies analysis resulted in recognition of nine microfacies in the carbonate and two petrofacies in the siliciclastic-carbonate parts in the studied well. In addition, the carbonate microfacies were deposited in lagoon and shoal sub-environments, whereas petrofacies related to the siliciclastics dominated part falls within tidal flat environment. Based on evidences obtained in this study and comparison with the results from previous studies, it can be suggested that the Fahliyan Formation was deposited on shallow parts of a homoclinal carbonate ramp. Moreover, petrographic analysis demonstrates that diagenetic features have considerable both negative and positive effects on the reservoir characteristics and mainly regulate pore system characteristics. To identify flow units, a petrophysical method including stratigraphic modified Lorenz plot (SMLP) was applied. The results indicate that this method successfully classified the studied reservoir into discrete flow units by considering the relationship between petrophysical properties and depositional and diagenetic features. Finally, Based on SMLP method, ten flow units including four reservoir units (two speed zone and two good to fair flow units), three baffle units, two barrier units and one baffle-fair flow unit were differentiated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fahliyan Formation
  • Abadan Plain
  • Facies
  • Flow Units
  • Reservoir Quality
[1]. کاووسی م. ع.، زمان‌نژاد ا.، طبرزدی م. ر.، توکلی م.، خوشدل ح. و مرادی م.، "چینه‌نگاری لرزه‌ای و سکانسی نهشته‌های بریازین– هوتروین (سازند گرو و فهلیان) در دشت آبادان،" شرکت ملی نفت ایران، مدیریت اکتشاف، گزارش زمین‌شناسی شماره 2382، 213 صفحه، 1394.##
[2]. Hollis C., Vahrenkamp V., Tull S., Mookerjee A., Taberner C. and Huang Y., “Pore system characterisation in heterogeneous carbonates: An alternative approach to widely-used rock-typing methodologies,” Marine and Petroleum Geology, Vol. 27, No. 4, pp. 772–793, 2010. ## 
[3]. Izadi M. and Ghalambor A., “New approach in permeability and hydraulic-flow-unit determination,” Society of Petroleum Engineers, Vol. 16, Issue 3, pp. 257–264, 2013. ##
[4]. Kadkhodaie-Ilkhchi A. and Kadkhodaie-Ilkhchi R., “A review of reservoir rock typing methods in carbonate reservoirs: relation between geological, seismic, and reservoir rock types,” Iranian Journal of Oil & Gas Science and Technology, Vol. 7, Issue 4, pp. 13–35, 2018. ##
[5]. صالحى م. ع.، کاظم شیرودى س.، موسوى حرمى س. ر.، غفورى م. و لشکری‌پور غ. ر.، "تلفیق روش‌هاى مختلف در تعیین گونه‌هاى سنگى پتروفیزیکى براى بخش بالایى سازند سورمه در یکى از میادین نفتىبخش مرکزى خلیج فارس،" پژوهش نفت، شماره 84، صفحات 87-72، 1394. ##
[6]. Kadkhodaie A. and Kharrat R., “Rock typing of salman field,” Kish Petrolum Engineering Report for IOOC. Unpublished Report, p. 213, 2013. ##
[7]. Honarmand J. and Amini A., “Association of the flow units with facies distribution, depositional sequences, and diagenetic features: Asmari Formation of the Cheshmeh-Khush Oil Field, SW Iran,” Journal of Petroleum Science and Technology, Vol. 7, Issue 3, pp. 47–66, 2017. ##
[8]. Nabikhani N., Moussavi-Harami R., Mahboubi A., Kadkhodaie A. and Yosefpour M. R., “The evaluation of reservoir quality of the Sarvak Formation in one of oil fields of the Persian Gulf,” Journal of Petroleum Science and Technology, Vol. 2, pp. 3–15, 2012. ##
[9]. Rahimpour-Bonab H., Mehrabi H., Navidtalab A. and lzadi-Mazidi E., “Flow unit distribution and reservoir modelling in Cretaceous carbonates of the Sarvak Formation, Abteymour Oilfield, Dezful Embayment, SW Iran,” Journal of Petroleum Geology, Vol. 35, Issue 3, pp. 213–236, 2012. ##
[10]. Noori Al-Jawad S., Saleh A.H., Al-Dobaj A. and Al-Rawi Y. T., “Reservoir flow unit identification of the Mishrif Formation in north Rumaila Field,” Arabian Journal of Geosciences, Vol. 7, pp. 2711–2728, 2014. ##
[11]. Mehrabi H., Mansouri M., Rahimpour-Bonab H., Tavakoli V. and Hassanzadeh M., “Chemical compaction features as potential barriers in the Permian-Triassic reservoirs of Southern Iran,” Journal of Petroleum Science and Engineering, Vol. 145, pp. 95–113, 2016. ##
[12]. Mehrabi H., Ranjbar-Karami R. and Roshani-Nejad M., “Reservoir rock typing and zonation in sequence stratigraphic framework of the Cretaceous Dariyan Formation, Persian Gulf,” Carbonates and Evaporites, https://doi.org/10.1007/s13146-019-00530-2, 2019. ##
[13]. Gunter G. W., Finneran J. M., Hartmann D. J. and Miller J. D., “Early determination of reservoir flow units using an integrated petrophysical method,” SPE38679, SPE Annual Technical Conference and Exhibition, 5-8 October, San Antonio, Texas 1997. ##
[14]. Abdollahie Fard I., “Structural models for the South Khuzestan area based on reflection seismic data,” Ph.D Thesis, Shahid Beheshti University, Iran, 2006. ##
[15]. Alsharhan A. S., “Petroleum systems in the Middle East,” Geological Society of London, Vol. 392, pp. 361–408, 2014.
[16]. Dunham R., “Classification of carbonate rocks according to depositional – texture. In: Ham W.E. (Eds.), Classification of Carbonate Rocks,” American Association of Petroleum Geologist Memoir, Vol. 1, pp. 108–121. 1962. ##
[17]. Embry A. F. and Klovan J. E., “A late Devonian reef tract on northeastern Banks Island Northwest Territories,” Bulletin of Canadian Petroleum Geology, Vol. 19, pp. 730–781, 1971. ##
[18]. Flügel E., “Microfacies analysis of limestone: analysis, interpretation and application,” 2nd ed., Springer, 2010. ##
[19]. Khodaei N., “Comprehensive geological study of YAD-020 (F15) Well Cores (Fahliyan Formation), Yadavaran Field,” Reaserch Institute of Petroleum Industry, Unpublished Report, 2012. ##
[20]. شرکتی ش.، "نقشه میادین نفتی زاگرس،" گزارش داخلی شرکت ملی نفت ایران، 1380. ##
[21]. رمضانی اکبری ع.، رحیم‌پور بناب ح.، کمالی م. ر.، موسوی حرمی س.ر. و کدخدایی ع.، "مطالعه ریزرخساره‌ها، محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی سازند فهلیان در میادین نفتی دشت آبادان،" پژوهش نفت، شماره 88، صفحات 81-68، 1395. ##
[22]. Lucia F. J., “Carbonate reservoir characterization,” 2nd ed. Springer, 2007. ##
[23]. کاظمی ا.، "بررسی رخساره‌ها، محیط رسوبی، دیاژنز و کیفیت مخزنی سازند فهلیان در میدان یادآوران، جنوب‌غرب ایران،" پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، 208 صفحه، 1397. ##
[24]. Amaefule J. O., Altunbay M., Tiab D., Kersey D. G. and Keelan D. K., “Enhanced reservoir description: using core and log data to identify hydraulic (flow) units and predict permeability in uncored intervals/wells,” SPE26436, SPE Annual Technical Conference and Exhibition, 3-6 October, Houston, Texas 1993. ##
[25]. Prasad M., “Velocity-permeability relations within hydraulic units,” Geophysics, Vol. 68, pp. 108–117, 2003. ##
[26]. Kadkhodaie-Ilkhchi A. and Amini A., “A fuzzy logic approach to estimating hydraulic flow units from well log data: A case study from the Ahwaz Oilfield, south Iran,” Journal of Petroleum Geology, Vol. 32, No. 1, pp. 67–78, 2009. ##
[27] Rahimpour-Bonab H., Enayati-Bidgoli A. H., Navidtalab A. and Mehrabi H., “Appraisal of intra reservoir barriers in the Permo-Triassic successions of the Central Persian Gulf, Offshore Iran,” Geologica Acta, Vol. 12, pp. 87–107, 2014. ##
[28]. Gomes J. S., Ribeiro M. T., Strohmenger C. J., Negahban S. and Kalam M. Z., “Carbonate reservoir rock typing – The link between geology and SCAL,” SPE118284, London 2008. ##
[29]. Winland H. D., “Oil accumulation in response to pore size changes, weyburn field, saskatchewan,” Amoco Production Research Report No. F72-G-25, 1972. ##
[30]. صالحی س. ع.، "رخساره‌ها، محیط رسوبی، دیاژنز و کیفیت مخزنی سازند فهلیان در میدان نفتی دورود، خلیج فارس، ایران،" پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، 170 صفحه، 1392. ##