تطابق هیدروکربنی و مقایسه ژئوشیمیایی سازند کنگان در چاه‌های C و B واقع در میدان گازی پارس جنوبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تطابق یعنی مقایسه ژئوشیمیایی بین هیدروکربنها یا هیدروکربنها با سنگ منشأ و تعیین چگونگی ارتباط ژنتیکی بین آنها که برای این منظور از ابزارها و عاملهایی مانند بیومارکرها و ایزوتوپ استفاده میشود. در مغزههای حفاری تهیه شده از سازند کنگان (با سن تریاس زیرین) در چاههای C و B، آثار هیدروکربنی دیده شده است که در این تحقیق از دیدگاه ژئوشیمیایی با یکدیگر مقایسه و مطابقت داده میشوند. برای بررسی و ارزیابی ویژگیهای ژئوشیمیایی این هیدروکربنها آنالیزهای مقدماتی (پیرولیز راک اول، استخراج وتفکیک بیتومن) و آزمایشهای تکمیلی (کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی-طیفسنجی جرمی) و بررسیهای ایزوتوپی بر روی نمونههای خرده حفاری استفاده شده است. نتایج حاصل از آنالیزهای ژئوشیمیایی نشان میدهند که کروژن نمونهها، مخلوطی از انواع II و III بوده و مواد آلی تولید کننده هیدروکربن از محیطی دریایی همراه با اندکی ورودی از خشکی تولید شدهاند. هیدروکربنهای موجود در سازند کنگان از یک سنگ منشأ با کلاستیک -کمی کربناته تولید و در شرایطی احیایی-نیمهاحیایی راسب شدهاند. کروماتوگرامهای برشهای اشباع نمونهها نشج-کان از عدم وجود پدیده تخریب زیستی نمونههای تحت مطالعه دارد. نمونههای میان لایهای شیلی- آهکی سازند کنگان از چاه C، دارای پتانسیلی فقیر تا متوسط و نمونههای چاه B، پتانسیل هیدروکربنی فقیری را نشان میدهند. هر دو دسته نمونههای تحت بررسی، از نظر درجه بلوغ، در ابتدای پنجره تولید نفت (اواخر دیاژنز- اوایل کاتاژنز) قرار گرفتهاند. میزان پختگی مواد آلی نمونههای چاه B اندکی بیشتر از نمونههای چاه C میباشد. آثار هیدروکربنی چاه C، خصوصیات پارافینیک- نفتنیک و نفتنیک، و نمونههای چاه B، پارافینیک- نفتنیک و پارافینیک را نشان میدهند. به نظر میرسد که میان لایههای شیلی- آهکی موجود در بخشهایی از سازند کنگان، سبب تولید هیدروکربنهای موجود در ماتریکس سازند کنگان باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hydrocarbons Correlation and Geochemical Characterization of Kangan Formation in Wells B and C in South Pars Gas Field

چکیده [English]

Correlation means comparison of hydrocarbons with each other or with hydrocarbons from a source rock for genetical relations using geochemical analyses. For this propose generally, biomarkers and isotopical analyses are used. In this study, an extensive geochemical analyes such as Rock-Eval pyrolysis, Bitumen extraction and fractionatios, biomarkers and isotpical analyses were carried out on core rock samples collected from Shaly-Carbonate layers of Kangan Formation of wells B and C in South Pars Gas field. Rock-Eval pyrlysis and biomarkers analysis results reveal that the kerogen of samples were type II and III, indicating marine organic matter with a little terrestrial input. Chromatograms of saturate fraction of samples show no biodegradation alterations. The organic matter of these samples were derived from source rock(s), with clastic-semicarbonate lithology which deposited under anoxic to subanoxic depositional environment. The samples collected from well C, showing poor to moderate genetic potential and samples of well B has poor genetic potential. Maturity level of kerogen of both samples are in early oil generation zone (late diagenesis to early catagsnesis). Samples from well B showing slightly higher maturity level compare with that of well C. Well B samples show paraffinic-naphthenic and naphthenic hydrocarbon characterestics, were as the organic matter of well C, with paraffinic-naphthenic and paraffinic hydrocarbon properties. In spite of similarity of fingerprints and chemical characterization between wells C and B, it seems shally- carbonate layers of Kangan Formation is responsible for a negligible amount of hydrocarbon production. These layers act as a low quality source rock with poor potantiality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geochemical Analysis
  • Correlations
  • Hydrocarbons
  • Kangan Formation
  • South Pars

مراجع

[1] Kashfi M.S., “Greater Persian Gulf Permian- Teriassic stratigraphic nomenclature requires study”, Oil and Gas Journal, Tulsa, Vol. 15, pp. 36-44, 2000. [2] Espitalie J., Madec M. & Tissot B., “Role of mineral matrix in kerogen pyrolysis: Influence in petroleum generation and migration”, Am. Assoc. Pet. Geol. Bull., Vol. 64, pp. 59-66, 1980. [3] Hunt J.M., Petroleum Geochemistry and Geology: San Fransisco, W.H. Freeman, 473 p. -,1996. [4] Dahl B., Bojeson-Koefead J., Holm A., Justwan H., Rasmussen E. & Thomson E., “A new approach to interprinting Rock- Eval S2 and TOC for kerogen quality assessment organic geochemistry”, V.V., pp. 119-157, 2004. [5] Tissot B.P. & Welte D.H., Petroleum formation and occurrence, 2nd Ed., Heidelberg, Springer Verlog, 538 p, 1984. [6] Kaufman R.L., Ahmad A.S. & Elsinger R.J., Gas cheromatography as development and production tools for fingerprinting oil from individual reservoirs: application in the Gulf of Mexico in: GCSSEPM foundation with annual research conference proceeding, pp. 263-282, 1990. [7] Connan J. & Cassau A.M., “Properties of gas petroleum liquid derived from terrestrial kerogen at various maturation levels”, Geochim.Cosmochim. Acta, Vol. 44, pp. 10-23, 1980. [8] Peters K.E. & Moldowen J.M. (eds), The biomarker guide: Interpreting molecular fossils in petroleum and ancient sediments, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, 363p, 1993. [9] Hung W.Y. & Meinchein W.G., “Sterols as ecological indicators”, eochemical et cosmochemicaActa, Vol. 43, pp. 739-745, 1979. [10] Chung H.M., Rooney M.A., Toon M.B. & Claypool G.E., “Carbon isotope composition of marine crude oil”, AAPG, V.V, pp. 904-924, 1992.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار