بررسی زون‌های غنی از ماده آلی با استفاده از داده‌های ژئوشیمیایی و پتروفیزیکی سازندهای پابده و کژدمی در میادین نفتی آغاجاری و پازنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

2 دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

3 شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب

چکیده

در این پژوهش براساس داده‌های ژئوشیمیایی و پتروفیزیکی، عمق دقیق سنگ‌های منشاء احتمالی سازندهای پابده و کژدمی در میادین نفتی آغاجاری و پازنان تفکیک شده و گسترش این سازندها (ضخامت) و تغییرات ماده آلی در دیگر چاه‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. سازند پابده را از نظر میزان TOC می‌توان به 3 بخش فوقانی و زیرین (A و C) با TOC کمتر از 1% و میانی با TOC بالاتر از 1% (بخش B)، تقسیم نمود که بخش‌های A و C غالبا آهکی بوده و در بخش B شیل گسترش بیشتری دارد. با مشاهده بخش غنی (B) در سازند پابده و با توجه به کیفیت آن، مقدار ماده آلی بالای 2% به عنوان زون غنی شناسایی شد. ضخامت بخش B در همه چاه‌ها بیشتر از دو بخش دیگر است. میانگین ماده آلی سازند پابده 1 تا 3% است. زون B به عنوان زون اصلی سنگ‌های منشاء و زون‌های (A و C) به عنوان زون فرعی مشخص شدند.‌ سازند کژدمی در چاه پازنان شماره 23 به دلیل قرارگیری در خارج از محدوده بلندی‌های قدیمی بیشترین میزان غنای ماده آلی را دارد. اما چاه 17 به دلیل قرارگیری در ناحیه پرحرارت بلندی‌های قدیمی، اگرچه دارای زون غنی می‌باشد، اما در اثر حرارت بالا مواد آلی سریع به نفت تبدیل شده و مواد آلی کمتری باقی‌مانده است. جهت بررسی جامع وضعیت غنای ماده آلی سازندهای پابده و کژدمی در این چاه‌ها، محل دقیق نمونه‌برداری و میزان ماده آلی توسط نرم‌افزار مشخص شده است که میزان انطباق زون غنی آنها با پیرولیز راک ایول مشخص می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Organic-matter-rich Zones Determination in the Aghajari and Pazanan Oilfields by Using Geochemical and Petrophysical Data

نویسندگان [English]

  • Narges Edalatimanesh 1
  • Ali Kadkhodaie 1
  • Bahram Alizadeh 2
  • Mohammad hosein Heidarifard 3
1
2
3
چکیده [English]

Based on the geochemical and petrophysical data, an exact depth of possible source rocks of Pabdeh and Kazhdumi formations in the Aghajari and Pazanan oilfields was separated and the formation spread (thickness) and organic material variations for each well was examined. Pabdeh formation can be divided into three units based on TOC amount, namely the upper and the lower units A and C with less than 1% TOC and the middle unit with higher than 1% TOC (unit). A and C units are mainly lime stony and the shale is more spread in B unit. Zone B is the main source rock zone and A and C are identified as sub-zones. Observing the rich unit (B) in Pabdeh formation and according to its quality having more than 2% organic matter, it is identified as a rich zone. The thickness of B is more than the two other units in all the wells. The average of organic matter in Pabdeh formation is 1 to 3 percent. Some of these wells are located on Paleo height, in which geothermal gradient increases the transition of organic matter to oil and decreases an average amount of organic matter. This phenomenon is impressed by adjacent fault zones or Paleo height boundaries. Pz#23 has high organic matte richness due to the location out of the Paleo height limit, but in Pz#17, due to location in the high thermal portion of Paleo height, high thermal conditions have caused a decrease in organic matter content immediately and low organic matter remained; but, it still has rich zones. For an accurate and comprehensive examination of organic matter enrichment in Pabdeh and Kazhdumi formations in these wells, an exact position of sampling and amount of organic matter are characterized with software and their adaptation rate with enriched zone is determined by using Rock Eval pyrolysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zoning
  • TOC variations
  • geochemical and petrophysical data
  • Paleo height
  • Giant Pazanan and Aghajari Oilfield

مراجع

[1]. Hunt J. M., “Petroleum Geochemistry and Geology”, W.H. Freeman and Company, New York, 2nd edition, p. 743, 1996.##
[2]. Espitalie J., Marquis F. and Barsony I., “Geochemical logging”, In: Voorhees, K.J. (ed.), analytical Pyrolysis, Butterworths, Boston, pp. 276-304, 1984.##
[3]. امیری بختیار ح.، ناصح، م.، پتروگرافی، میکروفاسیس و محیط رسوبی مخزن آسماری میدان آغاجاری، گزارش شماره پ-5278، 86 ص. 1382.##
[4]. مطیعی ه.، زمین‌شناسی نفت زاگرس (جلد اول و دوم). انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور، تهران، ص. 1010، 1374.##
[5]. زینل‌زاده، ا. معین‌پور.م، شایسته.م، حیدری فرد.م. ح.، مدل‌سازی دو بعدی سیستم هیدروکربوری در میادین نفتی گچساران و بی‎بی حکیمه. مجله پژوهش‎های چینه‌نگاری و رسوب‌شناسی، شماره پیاپی 41، شماره 4، 113 ص.پ.، 1389.##
[6]. Kamali M. R. and Mirshady A. A., “Total organic carbon content determined from well logs using Δ log R and neuro fuzzy techniques”, Journal of Petroleum Science and Engineering 45, pp. 141–148, 2004.##
 [7]. درویش‌زاده، ع.، زمین‌شناسی ایران. دانشگاه تهران، 1370.##
[8]. Alizadeh B., Srafdokht H., Rajabi M., Opera A. and Janbaz M., “Organic geochemistry and petrography of Kazhdumi (Albian - Cenomanian) and Pabdeh (Paleogen) potential source rock in the southern part of Dezful Embayment”, Iran. Journal of Organic Geochemistry 49, pp. 36-46, 2012..##
[9] Serra O. L., “Fundamentals of well-log interpretation: the acquisition logging data”, v. 1, Elsevier. p. 679, 1986.##
[10]. Herron S. L., “Source rock evaluation using geochemical information from wireline logs and cores (abs): AAPG Bulletin”, Vol. 72, 1007, 1988.##
[11]. Luffel D. L., “Evaluation of Devonian shale with new core and log analysis methods”, SPE 21297, pp. 1192–1197, 1992.##
[12]. Mohaghegh S., Arefi R., Bilgesu H. I., Ameri S. and Rose D., “Design and development of an artificial neural network for estimation of formation permeability”, SPE 28237, Proceeding of SPE Petroleum Computer Conference, Dallas TX., 1994.##
[13]. Schmoker J. W., “Determination of organic content of Appalachian Devonian shales from formation-density logs:AAPG Bulletin”, pp.1504-1537, 1979.##
[14]. Hearst J. R., Nelson P. H. and Paillet F. L., Well logging for physical properties: Hohn Wiley & Sons, Ltd., Chilchester, 2000.##
[15]. Schlumberger, Log interpretation Principles/Applications, 8th printing Feb. 1999.##
[16]. Passey Q. R., Creaney S., Kulla B., Moretti F. J. and Stroud J. D., “Well log evaluation of organic rich rocks”, 14th International meeting on organic geochemistry, Paris, Abstract 75, 1989.##
[17]. Shaaban F., Lutz R., Littke R., Bueker C. and Odisho K., “Source rock evaluation and basin modeling in NE Egypt (NE Nile Delta and Northern Sinai)”, Journal of Petroleum Geology, v. 29, no. 2, pp. 103-124, 2006.##
[18]. Peters K. E., Cassa M. R., “Applied source rock geochemistry. In: The petroleum System from source to trap”, Magoon, L.B,. Dows, W.G (eds.), AAPG Memoir 60, pp. 93-117, 1994.##
[19]. اشرف‌زاده، ع.، بلندی‌های قدیمی (Paleo high)، نقش و اهمیت آن‌ها در منطقه دزفول جنوبی، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، گزارش زمین‌شناسی شماره 1919، 1378.##
[20]. شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب.، نقشه بلندی‌های قدیمی فروافتادگی دزفول. اداره کل زمین شناسی گسترشی، 1385.##
پژوهش نفت
دوره 24، شماره 80 - شماره پیاپی 80
بهمن و اسفند 1393
صفحه 63-74

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار