چینه‌نگاری سنگی، ریز رخساره‌ها و محیط رسوبی سازند جهرم غرب و شمال غرب بندرعباس در جنوب ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ‌دانشکده علوم پایه،‌‌ گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 پژوهشگاه صنعت نفت، تهران

3 دانشکده علوم زمین، گروه زمین‌شناسی، ‌دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

سازند جهرم یکی از سازندهای مخزنی مهم درحوضه زاگرس است. در این پژوهش سازند جهرم در ناحیه غرب- ‌شمال‌غرب بندرعباس مورد بررسی قرار گرفته است. سازند جهرم در ناحیه مورد مطالعه (تاقدیس انگورو) m 341 ضخامت دارد. پس از مطالعات فسیل‌شناسی مشخص شد از این ضخامت، m 167 مربوط به نهشته‌های ائوسن پایینی و میانی سازند جهرم و m 174 ضخامت مربوط به نهشته‌های بخش ائوسن بالایی از نهشته‌های سازند جهرم می‌باشد. مرز زیرین سازند جهرم در این برش به طور تدریجی بر روی سازند پابده قرار گرفته و مرز بالایی این سازند با سازند آسماری توسط مطالعات فسیل شناسی با یک ناپیوستگی پیوسته نما مشخص می‌شود که بر روی سنگ آهک‌های کم عمق بخش فوقانی سازند جهرم قرار گرفته است. سازند جهرم در برش مذکور شامل توالی‌های سنگ آهکی سرشار از فسیل و سنگ آهک دولومیتی متوسط تا ضخیم لایه، به رنگ بژ تا خاکستری است. براساس مطالعات صحرایی و بررسی مقاطع نازک میکروسکوپی بر مبنای انواع و درصد دانه‌ها، بافت، محتوای فسیلی و اندازه فسیل‌ها و با استفاده از تغییرات جانبی و عمودی رخساره‌ها، سازند جهرم در برش انگورو شامل 6 گروه رخساره‌ای (Facies) و 6 زیر رخساره (Subfacies) است که در سه کمربند رخساره‌ای لاگون، بنک‌های نومولیتی و دریای باز رسوب‌گذاری کرده‌اند. این رخساره‌ها در یک رمپ کربناته با بخش پرشیب انتهایی نهشته شده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Lithostratigraphy, Microfacies and Paleoenvironmental Reconstruction of the Jahrum Formation in the West and Northwest of the Bandar Abbass Area, South Iran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Hosseinzadeh 1
  • Seyed Ali Moallemi 2
  • Jahanbakhsh Daneshian 3
1
2
3
چکیده [English]

The Jahrum formation is one of the most important reservoirs in the Zagros basin. In this research, the Jahrum formation in west and northwest Bandar Abbas area has been investigated. The thickness of this formation in the studied area in Anguru Section is about 341m, of which, based on paleontological studies, 167m belong to Lower and Middle Eocene and 174m is assigned to Late Eocene. The lower contact of this formation with the Pabdeh formation is gradational and the upper contact with the Asmari formation is paraconformable. The Jahrum formation in the studied section is lithologically consists of fossiliferous limestone and medium to thick layer beige to gray dolomitic limestone. Based on the field and petrographic studies, 6 types of microfacies and 6 subfacies have been identified in the studied interval of the Jahrum formation. These microfacies have been deposited in 3 standard facies belt, including lagoon, Nummulites Bank, and open marine environment. These microfacies have been deposited in a distally steepened ramp
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jahrum Formation
  • Lithostratigraphy
  • Microfacies
  • Depositional Environment
  • South Iran
[1]. Falcon N.L. “Major earth-flexuring in the Zagros Mountain of Southwest Iran”, O.J. Geol. Soc. London. Vol. 117. prt. 4. No. 448, pp. 367-376, 1961.##
[2]. Stocklin J. Structural history and tectonics of Iran-a review. Bulletin of the American Association of Petroleum Geologists, Vol. 52, pp. 1229-1258, 1968.##
[3]. Haynes S. J., and McQuillan H., “Evolution of the zagros suture zone, southern Iran: geological society of america bulletin”, Vol. 85, pp. 739–744, 1974.##
[4]. Alavi M., “Regional stratigraphy of the zagros fold-thrust belt of Iran and its proforeland evolution”, Am J Sci, Vol. 304, pp. 1-20, 2004.##
[5]. Dickson J. A. D., “A modified Staining technique for carbonate in thin section: Nature”, Vol. 205, pp. 587, 1965.##
[6]. Dunham R. J., “Classification of carbonate rocks according to depositional texture”, In: Ham, W. E., (ed.), Classification of Carbonate Rocks. American Association of Petroleum Geologists Memoir, 1, pp. 108-121, 1962.##
[7]. Flügel E., “Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis Interpretaion and Application”, Spinger-Verlage, Berline, Heidelberg. pp., 976, 2010.##
[8]. Buxton M. W. N., and Pedley H. M., “A standardized model for tertiary carbonates ramps”, Journal of the Geological Society, London, 146: pp. 746-748, 1989.##
[9]. James G. A., and Wynd J. G., “Stratigraphic nomenclature of iranian oil consortium agreement area: american association of petroleum geologists (AAPG Bulletin)”, Vol. 49, pp. 2182–2245, 1965.##
[10]. Rahaghi A., Tertiary faunal assemblage of Qum-Kashan, Sabzewar and Jahrum area: National Iranian Oil Company, Geological Laboratories, Teheran, publication No. 8, 64 p, 1980.##
[11]. Kalantari A., “Lithostratigraphy and microfacies Zagros orogenic area southwest Iran”,. NIOC. Pub. No.12, 1992.##
[12]. Sadegholvad M. J., and Faghih A., “Age and microfacies of the Jahrum formation, Zagros mountains, Iran”, EGU General Assembly, Geophysical Research Abstracts, Austria, 2007.##
[13]. Hottinger L., “Revision of the foraminiferal genus Globoreticulina Rahaghi, 1978, and of its associated fauna of larger foraminifera from the late Middle Eocene of Iran”, Carnets de Géologie, pp. 1 – 55, 2007.##
[14]. خسرو تهرانی، خ.، افقه، م.، احمدی، و.، زون‌بندى زیستى و دیرینه‌بوم‌شناسى روزن‌داران کف‌زى پالئوسن پسین تا میوسن پیشین در شمال و جنوب خاورى شیراز، فصلنامه علوم زمین، شماره 63، صفحات 50 تا 59، 1385.##
[15]. Seyrafian A., “Petrofacies analysis and depositional environment of the Jahrum Formation, Burujen, Iran”, Carbonates and Evaporites, Vol. 13, No. 1, pp. 90-99, 1998.##
[16]. Vaziri-Moghaddam H., Seyrafian A., and Taraneh P., “Biofacies and sequence stratigraphy of the Eocene succession at Hamzeh-Ali area, north-central Zagros, Iran”, Carbonate Evaporite, Vol. 17, No. 1, pp. 60 – 67, 2002.##
[17] Nadjafi M., Mahboubi A., Moussavi-Harami R., and Mirzaee R., “Depositional history and sequence stratigraphy of outcropping Tertiary carbonates in the Jahrum and Asmari formations, Shiraz area (SW Iran)”, Journal of Petroleum Geology, Vol. 27, pp. 179-190, 2004. [18]. Taheri A., Vaziri-Moghaddam H., and Seyrafian A., “Relationships between foraminiferal assemblages and depositional sequences in Jahrum Formation, Ardal area (Zagros basin, SW Iran): historical biology”, Journal of Paleobiology, Vol. 20, pp. 191-201, 2008.##
[19]. پرستو، ت.، بیواستراتیگرافی و میکروفاسیس رسوبات ائوسن (سازند جهرم) در شمال غرب ناحیه بلداجی، پایان نامه کارشناسی ارشد زمین‌شناسی- چینه‌شناسی و فسیل‌شناسی، دانشگاه علوم، دانشگاه اصفهان 1380. ##
[20]. خطیبی‌مهر م.، معلمی ع.، مقایسه تاریخچه رسوب‌گذاری سازندهای جهرم (زاگرس) و زیارت (البرز) بر مبنای فرامینیفرهای بنتیک، فصلنامه زمین‌شناسی ایران، شماره 9، صفحات 87 تا 102، 1388.##
[21]. Hottinger L., “Functional morphology of benthic foraminiferal shells, envelope of cells beyond measure”, Micropaleontology, 46 (suppl. 1), pp. 57-86, 2000.##
[22]. Jorry S., “The Eocene Nummulite carbonates (Central Tunisia and NE Libya): sedimentology, depositional environments, and application to oil reservoirs”, Ph.D. thesis, University of Geneva, Switzerland, pp., 120, 2004.##
[23]. Rasser M. W., Scheibner C., and Mutti M., “A paleoenvironmental standard section for early ilerdian tropical carbonate factories (corbieres, france; pyrenees, spain)”, Facies, 51, pp. 217-232, 2005.##
[24]. Hottinger L., “Processes determining the distribution of larger foraminifera in space and time”, Utrecht Micropaleontological Bulletins, Vol. 30, pp. 239- 253, 1983.##
[25]. Adabi M., Zohd, A., Ghabeishav, A., and Amiri-Bakhtiya, H., “Applications of nummulitids and other larger benthic foraminifera in depositional environment and sequence stratigraphy: an example from the eocene deposits in Zagros Basin, SW Iran: facies”, Vol. 54, pp. 499-512, 2008.##
[26]. Racey A., “A review of eocene nummulite accumulations: structure, formation and reservoir potential”, Jour. Petrol. Geol, Vol. 24, pp. 79-100, 2001.##
[27]. Racey A., “Biostratigraphy and palaeobiogeographic significance of tertiary nummulitids (foraminifera) from northern oman, micropalaeontologyand hydrocarbon exploration in the middle east”, Edited by M. D. Simons, Published in1994 by Chapman & Hall London pp. 343-369, 1994.##
[28]. Basse D., “Coralline algae facies and their paleoenvironments in the late eocene of northern italy (calcare di nago, trento)”, Facies. Vol. 39, No. 1, pp. 179-201, 1998.##
[29]. Sadeghi R., Vaziri-Moghaddam H., and Taheri A., “Microfacies and sedimentary environment of the oligocene sequence (asmari formation) in Fars sub-basin, Zagros mountains, southwest Iran”, Facies, 57, pp. 431- 446, 2011.##
[30]. Geel T., “Recognition of stratigraphic sequences in carbonate platform and slope deposits: empirical models based on microfacies analysis of Paleogene deposits in southeastern Spain: palaeogeography, palaeoclimatology, palaeoecology”, Vol. 155, pp. 211-238, 2000.##