تأثیر تخلخل بر مدول‌های کشسان در ناحیه مخزنی میدان پارس جنوبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو

2 هیئت علمی، دانشگاه فنی وحرفه ای

3 هیئت علمی، دانشگاه صنعت نفت

چکیده

هدف از این مطالعه، محاسبه سرعت امواج کشسان، تعیین مدول‌های کشسان و بررسی تأثیر تخلخل بر مدول‌های کشسان در سازندهای کنگان و دالان در میدان گازی پارس جنوبی است. در این پژوهش سرعت امواج تراکمی و برشی به ترتیب با استفاده از زمان سیر امواج تراکمی و برشی حاصل از ابزار تصویرگر صوتی- برشی دو قطبی (DSI) محاسبه گردیدند. مدول حجمی، مدول برشی، مدول یانگ، پارامتر لامه، نسبت پواسون و نسبت مدول حجمی به مدول برشی (K/G) با استفاده از روابط موجود بین سرعت امواج صوتی، چگالی و مدول‌های کشسان تعیین شدند. با بررسی رابطه تخلخل و مدول‌های کشسان مشخص شد که مدول‌های کشسان با افزایش تخلخل کاهش می‌یابند. مقایسه مدول‌های کشسان و تخلخل نشان داد که در بین مدول‌های کشسان، مدول حجمی بیشترین همبستگی را با تخلخل دارد. همچنین روابط بین نسبت‌های سرعت موج تراکمی به سرعت موج برشی (Vp/Vs)، پواسون و K/G با تخلخل مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه آن نشان‌دهنده کاهش ملایم این سه نسبت با افزایش تخلخل می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Porosity on Elastic Moduli in Reservoir Zone of South Pars Field

نویسندگان [English]

  • Hamid Najjarzadeh 1
  • Maliheh sadat Kazemi 2
  • Mohammad Kamal Ghassem alaskari 3
1
2
3
چکیده [English]

The purpose of this study is to calculate and investigate the effect of porosity on the elastic moduli in Kangan and Dalan Formations in the South Pars gas field of Iran. Compressional and shear wave velocities were calculated using travel times of compressional wave and travel times of shear waves, which are deduced from the Dipole Shear Sonic Imager (DSI) logs. Bulk modulus, Shear modulus, Young’s modulus, Lame parameter, Poisson’s ratio and the ratio of K/G were calculated using the relationship between the acoustic wave velocities, density and physical moduli. In this study, the relationship between porosity and elastic moduli were determined by real data and observed that elastic moduli are decreased by porosity increasing. Comparison of elastic moduli with porosity shows significant consistency between bulk modulus and porosity (compared to other moduli). Also, the ratios of Vp/Vs, K/G and Poisson’s ratio were examined. Result of this investigation showed that these ratios are slightly reduced by increasing the porosity.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elastic Moduli
  • Porosity
  • DSI Log
  • Kangan and Dalan formations
  • South Pars Gas Field

مراجع

[1]. Goodway B., Chen T., and Downton J., “Improved AVO fluid detection and lithology discrimination using Lamé petrophysical parameters,” 67th Ann. Int. Mtg: SEG, pp.183-186, 1997.##
[2]. کاظمی م. س.، مقایسه نسبت Vp/Vs از رابطه کاستاگنا و نگاره DSI، مجله ژئوفیزیک ایران، جلد 6، 112-123، 1391.##
[3]. Fjaer E., Horsrud P., Raaen A.M., and Risnes R., “Petroleum related rock mechanics,” Elsevier Science Publishers B. V., 1992.##
[4]. Fjaer E., and Holt R. M., “Rock acoustics and rock mechanics, their link in petroleum engineering,” The Leading Edge., Vol. 13, pp. 255-258, 1994.##
[5]. Hopcroft M. A., Nix W. D., and Kenny T. W., “What is the Young’s modulus of silicon?,” Journal of Microelectromechanical Systems, Vol. 19, No. 2, April, 2010.##
[6]. Murphy W., Reischer A., and Hsu K., “Modulus decomposition of compressional and shear velocities in sand bodies,” Geophysics, Vol. 58, pp. 227-239, 1993.##
[7]. Baechle G. T., Weger R., Eberli G. P., and Colpaert A., “Pore size and pore type effects on velocity – Implications for carbonate rock physics models,” Abstract of paper Presented at Sound of Geology, Workshop in Bergen, Norway, 2006.##
[8]. Hamada G. M., “Reservoir fluids Identification using Vp/Vs ratio”, Oil & Gas Science and Technology – Rev. IFP, Vol. 59, No. 6, pp. 649-654, 2004.##
[9]. Pride S. R., “Relationships between seismic and hydrological properties,” in Rubin, Y., and Hubbard, S., eds., Hydrogeophysics: New York, Kluwer Academy, pp. 217–255, 2005.##
[10]. MacBeth C., “A classification for the pressure-sensitivity properties of a sandstone rock frame,” Geophysics, Vol. 69, pp. 497−510, 2004.##
[11]. Gassmann F., “Uber die Elastizitat poroser Medien,” Vierteljahrsschrift der Naturforschenden Gesellschaft in Zurich, Vol. 96, pp.1-23, 1951.##
[12]. Biot M. A., “Theory of propagation of elastic waves in a fluid-saturated porous solid, I: Low-frequency range; II: higher frequency range,” Journal of Acoustical Society of America, Vol. 28, pp.168–191, 1956.##
[13]. Lee M. W., “Biot-Gassmann theory for velocities of gas-hydrate-Lee, bearing sediments,” Geophysics, Vol. 67, pp. 1711–1719, 2002.##
[14]. قاسم العسکری م. ک.، اصول چاه‌پیمایی، مؤسسه انتشارات ستایش، تهران، 1391.##
 
پژوهش نفت
دوره 26، 1-95 - شماره پیاپی 86
فروردین و اردیبهشت 1395
صفحه 67-78

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار