تعیین روشی نوین برای شناسایی زون‌های شکسته بر روی نمودارهای پتروفیزیکی و تطابق آن با نمودارهای تصویرگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

در مطالعه مخازن نفتى که تولید در آنها تابع سیستم شکستگی است، آنالیز شکستگی‌ها به‌ویژه درمراحل تولید و توسعه میدان هیدرورکربی بسیار مهم و ضروری است. هدف از این تحقیق، تعیین روشی سریع برای تشخیص زون‌های شکسته با استفاده از نمودارهای پتروفیزیکی به‎عنوان داده‌ای ارزان که در همه چاه‎ها وجود دارند و تعیین میزان تاثیر این شکستگی‌ها بر تخلخل و تراوایی مخزن آسماری میدان نفتی بالارود می‎باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‎دهد که گرچه عوامل بسیاری از جمله لیتولوژی و سیالات مخزنی بر روی نمودار‎های پتروفیزیکی تأثیر می‎گذارند، اما با کمی تصحیح بر روی نمودارها و استفاده از روش‎های ریاضی از جمله مشتق‎گیری می‎توان زون‎های شکسته را بر روی نمودار‎های پتروفیزیکی مشخص نمود، که تطابق خوبی را با نتایج حاصل از نمودارهای تصویرگر و نمودار انحراف سرعت نشان می‎دهند. همچنین نتایج نشان می‎دهد که زون‎‌های با تمرکز بالای شکستگی را می‎توان به راحتی بر روی نمودارهای پتروفیزیکی در سطح اول مشتق‎گیری مشخص نمود. مشتق‎گیری از هر نمودار به وسیله تابعی که برای آن نمودار تعریف می‎شود صورت می‎گیرد. باید توجه نمود که داشتن اطلاعات از تکتونیک و زمین‌شناسی میدان کمک زیادی بر تشخیص زون‎های شکسته می‎نماید. تولید در مخزن آسماری این میدان، تلفیقی از شکستگی‎‌ها و ماتریکس سنگ است. در این مخزن شکستگی‎ها و زون‎های متخلخل تأثیر فراوانی بر خصوصیات سنگ مخزن داشته‎اند. نتایج این تحقیق همچنین نشان می‎دهد که برای شناسایی زون‎های شکسته در میادین قدیمی که نمودارهای تصویرگر وجود ندارند می‎توان از نمودارهای پتروفیزیکی استفاده کرد، همان‎طور که در مطالعات پتروفیزیکی، شش نمودار PEF،اDT،اGR،اNPHI،اRHOBا و CAL بیشترین کاربرد را دارند. در تشخیص زون‎های شکسته همین شش نمودار بهترین ابزارها می‎باشند، که براساس نحوه واکنشی که در مقابل شکستگی‎ها از خود نشان می‎دهند و انجام تصحیح بر روی این نمودارها می‎توان زون‎های شکسته را شناسایی نمود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Detection of Fracture Using Petrophysical Logs by New Method and it’s Corolation with Image Logs

نویسندگان [English]

  • Bahman Soleimani 2
  • Abbas Charchi 3
  • Iman Zahmatkesh 1
1
2 Shahid chamran univercity
3 Shahid chamran univercity
چکیده [English]

To study of petroleum reservoirs which their productions are function of their fractured system, fractures assessment is necessary and important in oil production optimization and field development. The purpose of this research is recognition of a quick method for identification of fractured zones using petrophysical logs which are handy in all wells, and their effects on porosity and permeability of Asmari reservoir of Balarood oil field. The result shows that although some factors such as lithology and reservoir fluids effects on petrophysical logs, requiring minor corrections to logs by means of mathematical methods such as derivation can be used to determine fractured zones on logs, which show great consistency with image logs and velocity deviation log. Results show that zones of abundant bearing fractures can be easily recognized on first stage of derivation on petrophysical logs. Derivation process of any log is defined as a function for that log. Tectonic information and geological prospective of oil field will have an apparent contribution in identification of fractured zones. In addition, fractures and porous zones have had effective impact on the reservoir rock properties. The results indicated that the production in the Asmari reservoir of this field is a combination of fractures and rock matrix and fracture analysis can be done by using petrophysical logs in old drilled wells without image logs as well. As six logs RHOB, NPHI, GR, DT, PEF, CAL have vital role in petrophysical studies, these six tools are the best logs to diagnosis of fractured zones due to their responses against the fracture along with doing some corrections in these logs.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Differentiate method
  • Fracture
  • Image Logs
  • Petrophysical Logs
  • Velocity Deviation Log
[1]. Nelson R. A., “Geologic analysis of nayurally fracture reservior integeration is the key of optimazation,” Distinguished Author Series, pp. 52-54, SPE 56010, 2001.##
[2]. Schlumberger, “FMI fullbore formation microImager,” Houston: Schlumberger Educational Services, 1994.##
[3]. Thompson L. B., “Fractured reservoirs: integration is the key to optimization,” Journal of Petroleum Technology, Vol. 52, No. 2, pp. 52–54, 2000.##
[4]. Tingay M., Reinecker J., and Müller B., “Borehole breakout and drilling-induced fracture analysis from image logs,” World Stress Map Project, Retrieved from www.world-stress-map.org, 2008.##
[5] تخم‌چی ب.، "شناسایی و طبقه‌بندی درزه‌ها به روش ترکیب اطلاعات با نگرشی ویژه به سازند آسماری"، پایان‌نامه دکتری، رشته مهندسی معدن گرایش اکتشاف، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده فنی، دانشگاه تهران، 1388.##
[6]. Martinez L. P, Hughs G. R and Wiggins M. L., "Identification and Characterization of Naturally Fractured Reservoirs Using Conventional Well Logs," The University of Oklahoma, p. 23, 2002.##
[7]. Raymer L. L., Hunt E. R., and Gardner J. S., "An improved sonic transit time-to-porosity transform," Trans., SPWLA Annual Logging Symposium Conference Paper, Lafayette Louisiana, 8-11 July, 1980.##
[8]. Wyllie M. R., Gregory A. R., and Gardner G. H. F., "Elastic wave velocities in heterogeneous and porous media," Geophysics, Vol. 21, No. 1, p. 41–70, 1956.##
[9]. Anselmetti F. S. and Eberli G. P., "The velocity deviation log; a tool to predict pore Type permeability trends in cabonate drill holes from sonics and porosity or density logs," AAPG Bulletin, Vol. 83, No. 3, pp. 450-466, 1999.##
[10]. Paillet F. L., and Cheng H. C., “Acoustic waves in boreholes,” Boca Raton, Florida, CRC Press, p. 264 1991.##
[11]. Asquith G. B., "Handbook of log evaluation techniques for carbonate reservoirs," AAPG Methods in Exploration Series, 5, p. 47, 1985.##
[12]. Nelson R. A., “Geologic analysis of naturally fractured reservoir,” Gulf publishing Company, Houston, Texas, USA, 1985.##
[13]. Brie A., Johnson D. L., and Nurmi R. D., “Effect of spherical pores on sonic and resistivity measurements,” Society of Professional Well Log Analysts, 26th annual Logging Symposium Abstracts, p. 17, 1985.##
[14]. Nurmi R. D., and Frisinger M. R., “Synergy of core petrophysical measurements, log data, and rock examination in carbonate reservoir studies,” 58th Annual Technical Conference and Exhibition of Society of Petroleum Engineers of AIME Proceedings, SPE Paper 11969, p. 15, 1983.##
[15]. Serra O., “Formation MicroScanner image interpretation,” Schlumberger Educational Services. Retrieved from http://books.google.com/books?id=G_U9twAACAAJ, p. 117. 1989.##
[16]. عقلی ق.، "تحلیل شکستگی‌های مخزن آسماری میدان نفتی بالارود با استفاده از نمودارهای تصویرگر (FMI-EMI-OBMI-UBI)"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته زمین‌شناسی گرایش نفت، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم زمین، 162 صفحه، 1392.##
[17]. Nie X., Zou C., Pan L., Huang Z., and Liu D., “Fracture analysis and determination of in-situ stress direction from resistivity and acoustic image logs and core data in the Wenchuan Earthquake Fault Scientific Drilling Borehole-2 (501370m),” Tectonophysics, 593, pp. 161–171. doi:10.1016/j.tecto.2013.03.005, 2013.##
[18]. Rajabi M., Sherkati S., Bohloli B., and Tingay M., “Subsurface fracture analysis and determination of in-situ stress direction using FMI logs: An example from the Santonian carbonates (Ilam Formation) in the Abadan Plain, Iran,” Tectonophysics, Vol. 492(1-4), 192–200. doi:10.1016/j.tecto.2010.06.014, 2010.##
[19]. Schlumberger, “Using borehole imagery to reveal key reservoir features,” In Reservoir Optimization Conference. Tehran, Iran, 2003.##
[20]. Alavi M., “Regional stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran and its proforeland evolution,” Am. J. Sci., Vol. 304, No. 1, pp. 1–20. doi:10.2475/ajs.304.1.1, 2004.##
[21]. Alavi M., Structures of the Zagros fold-thrust belt in Iran, Am. J. Sci., Vol. 307, No. 9, pp. 1064–1095. doi:10.2475/09.2007.02, 2007.##
[22]. Fossen H., “Structural Geology,” Cambridge University Press, p. 463 , 2010.##
[23]. Stearns D. W., “Fracture as a Mechanism of Flow in Naturally Deformed Layered Rock,” In A. J. Baer & D. K. Norris (Eds.), Kink Bands and Brittle Deformation. Geological Survey of Canada, 1968.##
[24]. شهریاری پ.، "تاریخ ریاضیات". انتشارات مدرسه، 1383.##
[25]. رضائی م. ر.، و چهرازی ع.، "اصول برداشت و تهسیر نگاره‌های چاه‌پیمایی"، انتشارات دانشگاه تهران، 699 صفحه، 1385.##
[26]. Darling T., “Well Logging and Formation Evaluation,” Elsevier Science, Retrieved from http://books. google.com/books?id=vKdIGNAE8JYC, p. 336 , 2005.##
[27]. Serra O., and Serra L., “Well Logging: Data Acquisition and Applications,” Editions Technip. Retrieved from http://books.google.com/books?id=iAacQAAACAAJ, p. 674 , 2004.##
[28]. Mohebbi A., Haghighi M., and Sahimi M., “Conventional logs for fracture detection and characterization in one of the Iranian field,” In International Petroleum Technology Conference, Dubai, U.A.E. Dubai: International Petroleum Technology Conference. doi:10.2523/11186-MS, Dec. 4-6 2007.##