تاثیر کانی‌زایی انیدریت بر کیفیت مخزنی دولومیت‌های سازند عرب؛ مطالعه موردی در یکی از میادین هیدروکربنی خلیج فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم زمین، پردیس پژوهش و صنایع بالادستی، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

2 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

3 دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

سازند عرب، با سن ژوراسیک بالایی، به‏‌عنوان یک سکانس کربناته- تبخیری کلاسیک، یکی از مهمترین مخازن هیدروکربنی در خلیج فارس و نواحی اطراف آن است. در این مطالعه، با توجه به اهمیت مخازن دولومیتی در جهان و تاثیر کانی‌زایی تبخیری در این مخازن، تاثیر بافت، توزیع و فراوانی انیدریت در توالی دولومیتی سازند عرب مورد مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس، از تلفیق نتایج حاصل از توصیف مغزه‌ها، مطالعات پتروگرافی، تخلخل-تراوایی مغزه و داده‌های فشار موئینه تزریق جیوه استفاده شده است. مطالعات پتروگرافی نشان داد که یک رابطه مشخص بین درصد، بافت و توزیع انیدریت در مخزن وجود دارد. انیدریت به صورت توزیع یکنواخت و پراکنده و بافت‌های پویکیلوتوپیک، نودولار، پر کننده تخلخل و لایه‌ای مشاهده می‌شود. به‌صورت کلی، توالی‌های مخزنی با توزیع یکنواحت انیدریت منطبق با نمونه‌های با درصد انیدریت بالا و بافت‌های نودولار و پرکننده تخلخل می‌باشند. در مقابل توالی های با توزیع پراکنده انیدریت در ارتباط با دولومیت های با درصد انیدریت پایین و بافت پویکیلوتوپیک مشاهده می شوند. ارزیابی داده‏های تخلخل، تراوایی و پارامترهای استخراج‏شده از منحنی‌های تزریق جیوه نشان داد که دولومیت‌های با درصد انیدریت پایین، بافت پویکیلوتوپیک و توزیع پراکنده، به ‏دلیل منافذ و گلوگاه‌های ارتباطی بزرگتر، کیفیت مخزنی بالاتری دارند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Anhydrite Mineralization on Reservoir Quality of the Dolomites of Arab Formation; a Case Study from a Hydrocarbon Field in the Persian Gulf

نویسندگان [English]

  • ali assadi 1
  • Ali-Reza Shakeri 1
  • Ali Kadkhodaie 2
  • Hossein Rahimpour-Bonab 3
  • Ali Chehrazi 1
1 Research Institute of Petroleum Industry, Petroleum Geology Department, Tehran, Iran
2 Department of Geology, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Iran
3 Department of Geology, University College of Science, University of Tehran, , Iran
چکیده [English]

The Late Jurassic Arab Formation, as an excellent example of the classic carbonate-evaporate sequences, constitutes one of the most prolific hydrocarbon reservoir in the Persian Gulf and adjacent areas.  In this study, regarding the importance of dolomite reservoirs throughout the world, and the effects of anhydrite mineralization on these reservoirs, the impact of anhydrite texture, its distribution and abundance within the dolomite intervals of the Arab Formation is investigated. In this respect, the integration of the results from core description, petrographic studies as well as core poroperm values and the mercury injection capillary pressure data have been used. The petrographic analysis indicates that there is a strong relationship between the percentage, texture and distribution of anhydrite in the reservoir. Anhydrite has been developed as uniform and patchy distribution in the reservoir with poikilotopic, nodular, pore filling and bedding textures. Generally, the reservoir intervals with the uniform anhydrite distribution are correlatable with the high percent anhydrite samples, and nodular and pore filling textures. In contrast, the intervals with patchy anhydrite cover the reservoir dolomites with low percent anhydrite and poikilotopic texture. The assessment of poroperm data and parameters extracted from the mercury injection capillary pressure tests indicates that the dolomites with patchy anhydrite, poikilotopic texture and low anhydrite content, due to the large pore throats radius, comprise the best reservoir units of the Arab Formation.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arab Formation
  • Anhydrite Mineralization
  • Mercury Injection Capillary Pressure
  • Reservoir Quality
  • Dolomite

مراجع

[1]. Aleali M., Rahimpour Bonab H., Moussavi Harami R., and Jahani D “Environmental and sequence stratigraphic Implications of anhydrite textures: a case from the lower triassic of the central persian gulf,” Journal of Asian Earth Sciences, Vol. 75, pp. 110-125, 2013.##
[2]. Ehrenberg S. N., Nadeau P. H. and Agrawi A. A. M., “A comparison of Khuff and Arab reservoir potential throughout the Middle East,” American Association of Petroleum Geologists, Vol. 91, No. 3, pp. 275–286, 2007.##
[3]. Lucia F. J., “Carbonate reservoir characterization,” Springer-Verlag, Berlin, p. 341, 2007.##
[4]. Ahr W. M., “Geology of carbonate reservoirs,” John Wiley and Sons, Chichester, p. 296, 2008.##
[5]. Rahimpour Bonab H., Esrafili Dizaji B. and Tavakoli V., “Dolomitization and anhydrite precipitation in permo-triassic carbonates at the South Pars Gas-field, offshore Iran: controls on reservoir quality,” Journal of Petroleum Geology, Vol. 33, pp. 43-66, 2010.##
[6]. Cantrell D. and Hagerty R. M. “Reservoir rock classification, Arab-D reservoir, ghawar field, Saudi Arabia,” Geo-Arabia, Vol. 8, pp. 435-462, 2003.##
[7]. Ehrenberg S. N., Eberli G. P., Keramati M., and Moallemi A., “Permeability-porosity relationships in interbedded limestone-dolostone reservoirs,” American Association of Petroleum Geologists, Vol. 90, pp. 91-114, 2006.##
[8]. Chehrazi A., Rezaie R. and Rahimpour Bonab H., “Pore- facies as a tool for incorporation of small-scale dynamic information in integrated reservoir studies,” Journal of Geophysics and Engineering, Vol. 8, pp. 2002-2024, 2011.##
[9]. Rahimpour Bonab H., and Aliakbardoust E., “Pore facies analysis: incorporation of rock properties into pore geometry based classes in a Permo-Triassic carbonate reservoir in the Persian Gulf,” Journal of Geophysics and Engineering, Vol. 11, no. 3, pp. 1-20, 2014.##
[10]. Hollis C., Vahrencamp V., Tull S., Mookerjee A., Taberner C. and Huang Y., “Pore system in heterogeneous carbonates: an alternative approach to widely-used rock-typing methodologies,” Marine Petroleum Geology, Vol. 27, pp. 772–793, 2010.##
[11]. Cantrell D., Swart P. K., Handford R. C., Kendall C. G. and Westphal H., “Geology and Production; Significance of dolomite, Arab-D reservoir, ghawar field, Saudi Arabia,” Geo-Arabia, Vol. 6, pp. 45-60, 2001.##
[12]. Alsharhan A. S., and Kendall C. G., “Depositional setting of the upper jurassic hith anhydrite of the Arabian Gulf: an analog to holocene evaporates of the united Arab Emirates and lake macLeod of Western Australia”, American Association of Petroleum Geologists, Vol. 78, pp. 1075-1096, 1994.##
[13]. Al Husseini M. I., “Jurassic sequence stratigraphy of the western and southern Arabian Gulf,” Geo-Arabia, Vol. 2, pp. 361-382, 1997.##
[14]. Aliakbardoust E., and Rahimpour Bonab H., “Effects of pore geometry and rock properties on water saturation of a carbonate reservoir,” Journal of Petroleum Science and Engineering, Vol. 112. pp. 296–309, 2013.##
[15]. Bliefnick D. M. and Kaldi J. G., “Pore geometry: control on reservoir properties, walker creek field, columbia and lafayette counties, Arkansas,” American Association of Petroleum Geologists, Vol. 80, pp. 1027-1044, 1996.##
[16]. Rahimpour Bonab H., Enayati Bidgoli A. H., Navidtalab A., and Mehrabi H., “Appraisal of intra-reservoir barriers in the permo-triassic successions of the central Persian Gulf, offshore Iran,” Geologica Acta, An International Earth Science Journal, Vol. 12, no, 1, pp. 87-107, 2014.##
پژوهش نفت
دوره 26، 4-95 - شماره پیاپی 89
آذر و دی 1395
صفحه 13-24

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار